از جمله آیاتی که به طور خاص درباره امیرالمومنین (علیه السلام) نازل شده و به گفته مفسران شیعه حکم ولایت و سرپرستی امیرمومنان علی امیرالمومنین (علیه السلام) را امضا کرده است آیه ۵۵سوره مایده است. خداوند در اینآیه می‌فرماید: «اِنَّما وَلیَُّکُمُ اللهُ وَ رَسُولُهُ والذین آمَنُواالَّذینَ یُقیموُن الصَّلاة وَ یُؤتوُن الزَّکوةَ وَ هُم راکِعوُنَ سرپرستو رهبر شما تنها خداست و پیامبر او و آن ها که ایمان آورده اند و نماز رابرپا می‌دارند و در حال رکوع زکات می‌دهند.».

این آیه شریفه که با کلمه «انما» به معنای انحصار آغاز شده ولایت و سرپرستی مومنان را برای خدا پیامبراکرم (صلی الله علیه واله) و کسانی که ایمان آورده اندنماز را برپا می‌دارند و در حال رکوع زکات می‌دهند منحصر کرده است. بسیاری از مفسران بر اساس روایات فراوانی که نقل شده است مقصود از «افرادیکه در حال رکوع زکات می‌دهند» را امیرالمومنین (علیه السلام) دانسته اند. در حقیقت اینفراز آیه شریفه بیانگر شأن نزول و ماجرایی است که در روایات نقل شده است. 

تفسیر نمونه به نقل از «مجمع البیان» از ابوذر صحابی بزرگ پیامبر اکرم(صلی الله علیه واله)این ماجرا را این گونه نقل می‌کند: روزی از روزها در مسجد النبی(صلی الله علیه واله) نماز میخواندم. نیازمندی وارد مسجد شد و از مردم تقاضای کمک کرد ولی کسی چیزی به او نداد. او دست خود را به آسمان بلند کرد و گفت: خدایا تو شاهد باش که من در مسجد رسول تو تقاضای کمک کردم ولی کسی جواب مساعد به من نداد. در همینحال علی امیرالمومنین (علیه السلام) که در حال رکوع بود با انگشت کوچک دست راست خود اشاره کرد. شخص نیازمند نزدیک آمد و انگشتری را از دست آن حضرت بیرون آورد. در این جا بودکه آیه شریفه: «انما ولیکم الله …» بر پیامبر اکرم(صلی الله علیه واله) نازل شد. 

همین تفسیر می‌نویسد: در بسیاری از کتاب‌های اسلامی و منابع اهل سنت روایات متعددی مبنی بر این که آیه ولایت در شأن امیرالمومنین (علیه السلام) نازل شده نقل شده است. منتها در بعضی از آن ها اشاره به مسئله بخشیدن انگشتر در حال رکوع شده و در بعضی تنها به بیان نزول این آیه در شأن علی بن ابی طالبامیرالمومنین (علیه السلام) اکتفا شده است این موضوع چنان در عصر پیامبراکرم(صلی الله علیه واله) آشکار و روشن بوده است که حسان بن ثابت شاعر معروف عصر نبوی به ماجرای بخشیدن انگشتر در حال رکوع از سوی امیرالمومنین (علیه السلام) و نزول آیه ولایت درباره این اتفاق اشاره کرده و در دو بیت شعر آن را باز گفته است.

علامه طباطبایی(ره) هم روایات وارد شده درباره شأن نزول آیه ولایت را متواتر می‌داند و می‌نویسد: روایات متواتر از طریق شیعه و سنی وارد شده استکه همه دلالت دارد بر این که این آیه و آیه بعد در شأن علی بن ابی طالبامیرالمومنین (علیه السلام) آن وقتی که در نماز انگشتر خود را صدقه داد نازل شده و متضمن حکم خاصی(ولایت امیرالمومنین (علیه السلام)) است و شامل عموم مردم نیست. وی پس از توضیحات مفصلی کهدرباره معنای ولایت در آیه شریفه می‌دهد تصریح می‌کند: آیه شریفه در
حقیقت امضای حکم ولایت و سرپرستی امیرمومن انامیرالمومنین (علیه السلام) از سوی خداست.

 



شیعه نیوز