آیت الله شیخ محمدرضا مظفر
فقیه و اصولی بزرگ آیت الله شیخ محمدرضا مظفر در پنجم شعبان سال 1322 هجری قمری در نجف اشرف به دنیا آمد. مرحوم مظفر از خاندان علمی و ادبی"آل مظفر"میباشد.
مقام علمی
محمد رضا از همان ابتدای نوجوانی به آموختن علم مشغول شد و در سیزده سالگی مبانی و اصول ادبیات عرب را فراگرفت. سپس با علاقه وافر به فراگیری فقه و اصول پرداخت و همچنین در دروس حکمت و عرفان و فلسفه نیز شرکت میکرد.
سرانجام شیخ محمدرضا پس از سالها تلمذ در درس بزرگان علم و فن، به مقام والای اجتهاد رسید و اساتید بهنامی همچون شیخ محمد حسین اصفهانی، شیخ محمد حسن مظفر و سید عبدالهادی شیرازی اجتهاد او را گواهی کردند.
مرحوم مظفر به غیر از کسب و فراگیری علوم دینی به دانشهایی همچون حساب، هندسه، جبر، هییت و عروض نیز علاقه داشته است و حتی در سن 21 سالگی کتابی در علم عروض به رشته تحریر درآورد.
اساتید
مرحوم محمدرضا مظفر در طول عمر بابرکت خود از اساتید بزرگی استفاده برده است که به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد: شیخ محمد حسن مظفر برادر بزرگوارش، میرزا محمد حسین نایینی، شیخ آقا ضیاء الدین عراقی، میرزا عبدالهادی شیرازی، سید علی قاضی طباطبایی و شیخ محمد حسین اصفهانی که این استاد بزرگ در شکل دهی شخصیت مرحوم مظفر تاثیر بسیاری داشته است.
تدریس و شاگردان
شیخ محمدرضا در کنار تحصیل به تدریس معارف حوزه علمیه نیز اشتغال داشت. در ابتدا به تدریس کتاب مکاسب و رسایل پرداخت و اندکی بعد به تدریس خارج فقه و اصول مشغول شد. همچنین مرحوم مظفر فلسفه اسلامی مثل اسفار ملاصدرا را نیز در منزل تدریس میکرد.
برخی از شاگردان ایشان عبارتند از: شیخ محمد علی تسخیری، شیخ محمد مهدی آصفی، سید عبدالهادی محسن حکیم، سید محمد صدر، شیخ احمد قبیسی، شیخ احمد وایلی، سید جواد شبر، شیخ جواد قسام، سید حسین خرسان، شیخ صالح آل شیخ راضی، سید عبدالکریم قزوینی، شیخ عبدالهادی فضلی، شیخ غلامرضا عرفانیان، دکتر سید محمد بحرالعلوم، سید محمد تقی طباطبایی تبریزی، سید محمد جمال هاشمی، شیخ محمد حسن طریحی، سید محمد حسن قاضی، شیخ محمد علی ایروانی، دکتر محمود بستانی، دکتر محمود مظفر، سید مرتضی حکمی، سید هادی فیاض و بسیاری از بزرگان دیگر.
آثار علمی
آیت الله مرحوم شیخ محمد رضا مظفر یکی از نویسندگان متبحر و معروف دوران اخیر به شمار میرود. یکی از خصوصیات آثار تالیفی ایشان سادهنویسی در مطالبش است که علاقهمندان به فلسفه و منطق و اصول و کلام به راحتی میتوانند از نوشتههای این استاد مسلم بهره ببرند.
برخی از تالیفات ایشان عبارتند از:"اصول الفقه"که سالهاست این کتاب در دوره سطح حوزههای علمیه یک کتاب درسی محسوب میشود."عقاید الامامیه"مجموعهای از عقاید اسلامی بر اساس روش اهل بیت(علیه السلام) میباشد."المنطق"این اثر مجموعه درسهای ارائه شده ایشان در دانشکده منتدیالنشر میباشد که یکی از کتب درسی حوزههای علمیه و دانشگاهها نیز میباشد."احلام الیقظه"،"تاریخ الاسلام"،"تتمه احکام الیقظه"،"حاشیة المکاسب"،"حریة الانسان و ارتباطها بقضاءالله"،"دیوان شعر"،"رسالة عملیة فی ضوء المنهج الحدیث"،"الزعیم الموهوب السید ابوالحسن اصفهانی"،"السقیفة"،"فلسفة ابن سینا"،"مجموعهای از رسایل در علم کلام"و دیگر کتابها.
فعالیتهای علمی و فرهنگی
مرحوم مظفر در باب شیوههای جدید آموزشی در حوزه علمیه نجف تلاشهای بسیار کرد تا از نواقص آموزشی دورههای تحصیلی طلاب بکاهد. در اینجا به برخی از اقدامات این فقیه اصولی در زمینههای علمی و فرهنگی اشاره خواهیم داشت:
تاسیس"جمعیت منتدیالنشر"که ایشان خود ریاست این جمعیت را به عهده گرفت و تلاش کرد تا با تاسیس این جمعیت خطر تهاجم فرهنگ غرب را دفع کند.
تاسیس"دانشکده منتدی"که به دانشکده"اجتهاد"معروف گردید. ایجاد"مدارس منتدی"که در آن مقاطع تحصیلی ابتدایی، متوسطه و پیش دانشگاهی با گرایش و ترویج فرهنگ دینی آموزش داده میشد. ایجاد"دانشکده فقه"که مرحوم مظفر عنایت خاصی به این دانشکده داشت و بیشتر وقت خود را صرف این مرکز میکرد. ترمیم امر تبلیغ، استاد مظفر برای تربیت خطیب در امر تبلیغ با همکاری شیخ محمد علی قسام اقدام به تاسیس دانشکده وعظ و ارشاد نمود.
وفات
سرانجام مرحوم آیت الله شیخ محمدرضا مظفر بعد از حدود شصت و دو سال زندگی پربرکت در شانزدهم ماه رمضان سال 1383 هجری قمری از دنیا رفت. پیکر پاک این فقیه اصولی بزرگ با حضور علما و مردم مومن تشیع شد و در مقبره خانوادگیاش در بیرون نجف اشرف به خاک سپرده شد.
منابع
فقهای نامدار شیعه، عبدالرحیم عقیقی بخشایشی، قم، کتابخانه آیت الله العظمی مرعشی نجفی.
گنجینه دانشمندان، محمد شریف رازی، تهران، کتابفروشی اسلامیه.
نقباء البشر فی القرن الرابع عشر، آقابزرگ تهرانی.
نویسنده: سیدمحمد ناظمزادهقمی
سایت ابنا
