اهل سنت از ابن عباس نقل کرده اند که رسول خدا(صلی الله علیه وآله) فرمود: «هیچ درختی نیست جز آن که بر هر برگی از آن نوشته شده «لا اله الاّ الله، محمّد رسول الله، ابوبکر الصدیق، عمر الفاروق، عثمان ذوالنورین».

این حدیث از جعلیّات علی بن جمیل رقّی است. طبرانی آن را نقل کرده و گفته است: جعلی است، و علی بن جمیل، وضّاع و بسیار جعل کننده حدیث است. او متفرد به این حدیث است. و از او معروف بن ابی معروف بلخی و عبدالعزیز بن عمرو خراسانی که مردی مجهول است سرقت نموده است.(۱)

ابونعیم اصفهانی نیز این حدیث را از طریق علی بن جمیل وضّاع نقل کرده است.(۲)

و نیز ختّلی در «الدیباج» از طریق عبدالعزیز بن عمرو خراسانی نقل کرده، که به تصریح ذهبی در او جهالت است. و روایت باطل است، و آفت آن عبدالعزیز است.(۳)

ابن عدی نیز آن را از طریق معروف بلخی نقل کرده، ولی بعد از آن می‌گوید: «این معروف غیر معروف است و شاید آن را از علی بن جمیل سرقت کرده باشد».(۴)ذهبی نیز در «میزان الاعتدال»(۵) می‌گوید: «این حدیث موضوع و جعلی است ولی مشهور به علی بن جمیل است. ابوالقاسم بشران نیز در امالی خود از طریق محمّد بن عبد بن عامر سمرقندی نقل کرده است ولی او انسانی بسیار دروغگو و بسیار جعل کننده حدیث بوده است.ابن عدی می‌گوید: «او احادیثی را دنبال کرده که نمی‌توان از آن متابعت کرد».(۶)

خطیب بغدادی نیز از طریق حسین بن ابراهیم احتیاطی از علی بن جمیل وضّاع نقل کرده است.(۷)

ذهبی بعد از ذکر این حدیث از این طریق می‌گوید: این حدیث باطل است و متهم به آن حسین احتیاطی است.(۸) و در جایی دیگر می‌گوید: این حدیث باطل است.(۹)و نیز ابن کثیر در «البدایة و النهایة» از طریق طبرانی نقل کرده و آن گاه می‌گوید: «این حدیث ضعیفی است که در سند آن کسانی اند که راجع به آن ها حرف است و خالی از منکر نیست».(۱۰)

 

پی‌نوشت‌ها:

۱. المعجم الکبیر، ج ۱۱، ص ۶۴، ح ۱۱۰۹۳.

۲. حلیة الاولیاء، ج ۳، ص ۳۰۴، رقم ۲۴۹.

۳. میزان الاعتدال، ج ۲، ص ۶۳۳، رقم ۵۱۲۰.

۴. الکامل فی ضعفاء الرجال، ج ۶، ص ۳۲۵، رقم ۱۸۰۶.

۵. میزان الاعتدال، ج ۴، ص ۱۴۵، رقم ۸۶۶۰.

۶. الکامل فی ضعفاء الرجال، ج ۵، ص ۳۷۱، رقم ۱۵۳۴.

۷. تاریخ بغداد، ج ۵، ص ۴ و ج ۷، ص ۳۳۷.

۸. میزان الاعتدال، ج ۱، ص ۵۴۰، رقم ۲۰۱۸.

۹. میزان الاعتدال، ج ۴، ص ۱۴۶، رقم ۸۶۶۰.

۱۰. البدایة و النهایة، ج ۷، ص ۲۳۰، حوادث سنه ۳۵ هجری.

 

//